Cambodia's daily events

ទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាលោកស្រី ជា សិរី កាលពីពេលថ្មីៗនេះបានឲ្យដឹងថាបច្ចុប្បន្ននេះចំនួន QR code សម្រាប់ទូទាត់ប្រាក់ ដែលបានស្នើ និងអនុញ្ញាតឲ្យដាក់នៅតាមបញ្ជ ទូទាត់ និងហាងទំនិញកើនដល់ជាង១,៥លាន។ ការទូទាត់ឆ្លងដែនតាមរយៈ KHQR Code ក៏បានពង្រីកកាន់តែទូលំទូលាយទៅកាន់បណ្តាប្រទេសនៅក្នុងតំបន់ផងដែរ។ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនានាមើលឃើញថាកំណើននៃការទូទាត់ប្រាក់តាម QR code នៅក្នុងបរិបទនៃប្រទេសកម្ពុជា គឺជាចំណុចវិជ្ជមាននៃវិស័យសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ជាជាងហានិភ័យ។

នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃនៅប្រទេសកម្ពុជា ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានរំលេចឱ្យឃើញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រទេសទាំងពីរក្នុងការបន្តចាប់ដៃគ្នាកសាងសហគមន៍រួមគ្នា ជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើគ្រប់វិស័យ ដែលជាឧត្តមប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាជាតិទាំងពីរ។ តែចំពោះសំណុំរឿងក្តៅៗ ដូចជា បញ្ហាកោះគុត តំបន់ប្រេងត្រួតស៊ីគ្នានៅក្នុងសមុទ្រ បញ្ហាព្រំដែន នៅតំបន់ប្រាសាទតាមាន់ធំ និងករណីឃាតកម្មលើអតីតតំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក លិម គិមយ៉ានៅទីក្រុងបាងកក ពុំត្រូវបានលើកឡើងមកនិយាយនៅក្នុងការបូកសរុបលទ្ធផលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចនោះទេ។ ចំពោះអ្នកនយោបាយ និងអ្នកវិភាគ ភាគីទាំងពីរ កម្ពុជា ថៃអាចមិនលើកយកសំណុំរឿងទាំងនេះមកជជែកគ្នា ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរបារម្ភខ្លាចខាតបង់ផលប្រយោជន៍រវាងគ្នា។ តើក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃនៅកម្ពុជារយៈពេល២ថ្ងៃមកនេះ ភាគីទាំងពីរពិតជាមិនអើពើលើកនិយាយពីសំណុំរឿងធំៗដែលជាប្រយោជន៍ជាតិពិតមែន ឬយ៉ាងណា?

នៅក្នុងឱកាសបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជារបស់លោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត្រ នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ នាថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃការតភ្ជាប់វិស័យទេសចរណ៍រវាងប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ។ ក្រោមទិសស្លោក«ព្រះរាជាណាចក្រពីរ ក្នុងគោលដៅតែមួយ» អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យទេសចរណ៍បានសម្តែងសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះការរួមគ្នារវាងថៃ និងកម្ពុជា ដើម្បីស្រូបទាញទេសចរអន្តរជាតិឲ្យបានជាអតិបរមា។ តែខ្លះទៀតយល់ថា កម្ពុជាត្រូវតែរៀបចំខ្លួនឲ្យបានរួចរាល់ និងមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់។

អាមេរិក​មាន​បំណង​ដំឡើង​ពន្ធគយ​លើ​ផ្ទាំង​សូឡា​របស់​កម្ពុជា ដែល​នាំទៅ​អាមេរិក​ដល់​ទៅ​ជាង​ ៣៥០០​ភាគ​រយ ​ខណៈ​ផ្ទាំង​សូឡាន​របស់​វៀត​ណាម​នឹង​អាច​រង​ការ​ដំឡើង​ពន្ធ​ជាង​៣៩៥ ភាគរយ​ ថៃ ជាង​៣៧៥ ភាគរយ និង​ម៉ាឡេស៊ី ជាង​៣៤​ភាគរយ​។ នេះបើ​សេចក្តី​ប្រកាស​របស់​ក្រសួង​ពាណិជ្ជ​កម្ម​អាមេរិក​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ​ទី ២១​មេសា​។ គម្រោង​ចង់​ដំឡើង​ពន្ធ​លើ​ផ្ទាំង​សូឡា នាំ​ចេញ​ពី​ប្រទេស​នៅអាស៊ី​អាគ្នេយ៍ ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់ពី ការ​ស៊ើប​អង្កេត​រយៈពេលមួ​យ​ឆ្នាំបាន​រក​ឃើញ​ថា ក្រុម​ហ៊ុន​ផលិត​ផ្ទាំង​ស្រូប​ពន្លឺ​ព្រះអាទិត្យ នៅ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ ទទួល​បាន​អត្ថ​ប្រយោជន៍ ឧបត្ថម្ភធន​ពី​រដ្ឋាភិបាល ដែល​មាន​ចិន​នៅ​ពី​ក្រោយ​ខ្នង​។ ​ការណ៍​នេះ​ធ្វើ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​អាច​លក់​ផលិត​ផល​របស់​ពួកគេ​ទៅឲ្យ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ក្នុង​តម្លៃ​ដ៏ទាប ​រហូត​ធ្វើ​ឲ្យ​ក្រុម​ហ៊ុន​ក្នុង​ស្រុក​អាមេរិក​ពិបាក​នឹង​ប្រកួត​ប្រជែង​។ តើ​ការ​ដំឡើង​ពន្ធ​ដ៏ខ្ពស់​របស់​អាមេរិក​លើ​ផ្ទាំង​សូឡា​របស់​កម្ពុជា​ដែល​នាំ​ចូល​ទៅ​អាមេរិក​នឹង​ជះ​ផល​ប៉ះពាល់​អ្វីខ្លះ​ដល់​កម្ពុជា​?

នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃលោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត្រ គ្រោងបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅកម្ពុជារយៈពេល២ថ្ងៃពីថ្ងៃទី២៣ ដល់ទី២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥។ អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយ និងសង្គមកម្ពុជានានាមើលឃើញផ្សេងៗគ្នាថា ទស្សនកិច្ចរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃនៅកម្ពុជាអាចនឹងមានលទ្ធផលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន។ អ្វីជាការកត់សម្គាល់នៅក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងថៃ មានបញ្ហាធំៗមួយចំនួនដែលប្រទេសជិតខាងទាំងពីរហាក់ពិបាកនិយាយចុះសម្រុងគ្នា ដូចជាបញ្ហាព្រំដែន បញ្ហាតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នា ឬបញ្ហាវប្បធម៌។ តាមរយៈគម្រោងទស្សនកិច្ចរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ តើកម្ពុជាមានក្តីរំពឹងលើដំណោះស្រាយបញ្ហាចម្រូងចម្រាសជាមួយថៃបានកម្រិតណា?

ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​កន្លង​មក​នេះ មាន​ការ​ជជែក​ដេញ​ដោល​នៅ​តាម​បណ្តាញ​សង្គម​រក​ខុស​រក​ត្រូវ​លើ​ករណី​ស្ត្រី​ម្នាក់​ដែល​ជា​អ្នក​ចាក់​ប្រេង​ឥន្ធនៈ​នៅ​ស្ថានីយ៍​ប្រេង ​PTT ក្នុង​ខេត្តកំពត​។​ មូល​ហេតុ គឺ​មក​ពី​ស្ត្រី​អ្នក​ចាក់​ប្រេង​រូប​នោះបាន​ទាម​ទារ​ឲ្យ​អតិថិជន​បន្ថែម​លុយ ១​ពាន់​រៀល​ពី​លើ​តម្លៃ​ប្រេង​ដែល​បាន​ចាក់​រួច​។​ នេះ​ជា​ទម្លាប់​របស់​ម្ចាស់​អាជីវកម្ម​មួយ​ចំនួន​ដែល​តែង​គិត​ថ្លៃ​ទំនិញ​ជា​ប្រាក់​ដុល្លារ និង​កំណត់​អត្រា​ប្តូរ​ប្រាក់​រៀល​ខ្ពស់​ជាង​តម្លៃ​ទី​ផ្សារ បើ​អតិជន​ចង់​ទូទាត់​ជា​ប្រាក់​រៀល​។ ​ការគិត​អត្រា​ដូរ​ប្រាក់​រៀល និង​ដុល្លារ​ខ្ពស់​ជាង​តម្លៃ​ទីផ្សារ​នេះ​បាន​ធ្វើឲ្យ​មាន​ការ​ថ្នាំង​ថ្នាក់​ដល់​អតិថិជន​ជា​ច្រើន​។​ តើ​គួរ​ធ្វើ​ដូច​ម្តេច​ដើម្បី​ធានា​ពី​សុច​រិត​ភាព​របស់​អ្នក​ធ្វើ​អាជីវ​កម្ម និង​ចៀស​វាង​ការ​កេង​ប្រវ័ញ្ច​លើ​អតិ​ថិជន​?

ប្រធា​នាធិ​បតី​ចិន លោក ស៊ី ជីនពីង បាន​អះអាង​ថា ចិន​នឹង​បើក​ទីផ្សារ​ដ៏​ធំ​របស់​ខ្លួន​ជូន​កម្ពុជា​ដោយអនុញ្ញាត​ឲ្យ​កម្ពុជា​នាំ​ចូល​ផលិត​ផល​កសិ​កម្ម​ដែល​មាន​គុណ​ភាព​ខ្ពស់​ទៅ​លក់​នៅ​ទីផ្សារ​ចិន​។​ នេះ​បើ​តាមការ​ចុះផ្សាយ​របស់​ទីភ្នាក់​ងារ​សារ​ព័ត៌​មាន​ចិន​ Xinhua នា​ឱកាស​ដែល​មេដឹ​នាំចិន​មក​ទស្សន​កិច្ច​ផ្លូវ​រដ្ឋ​នៅកម្ពុជា​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៧ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​១៨ ខែ​មេសា​។ ជា​ការ​កត់​សម្គាល់ ការ​អះអាង​របស់​ចិន​ដូច​នេះ គឺ​បន្ទាប់ពី​អាមេរិក​បាន​ដាក់​ពន្ធ​បណ្តោះ​អាសន្ន​លើ​ទំនិញ​កម្ពុជា ១០% ដោយ​ទុក​ពេល​ឲ្យ​ចរចា​ក្នុង​រយៈ​ពេល​៩០​ថ្ងៃ។​ តើការ​សន្យា​របស់​ចិន​នឹង​ក្លាយ​ជាការ​ពិត​ដែរ​ឬ​ទេ និង​ថា តើ​ទីផ្សារ​ចិន​អាច​រួម​ចំណែក​ជួយ​ទិញ​ទំនិញ​ពី​កម្ពុជា​បាន​កម្រិត​ណា​ដែរ​?

ប្រធានាធិបតីចិន លោក ស៊ី ជិនពីង បានបំពេញទស្សនកិច្ចរយៈពេលពីរថ្ងៃនៅកម្ពុជាពីថ្ងៃទី១៧ និង១៨ មេសា ឆ្នាំ២០២៥។ ទស្សនកិច្ចរបស់មេដឹកនាំកំពូលចិននៅកម្ពុជាធ្វើឡើងស្របពេលដែលកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានត្រៀមបើកកិច្ចចរចាស្តីពីការដាក់ពន្ធគ្នាទៅវិញទៅមក។ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនានាបានសម្តែងការសាទរ និងកង្វល់ដំណាលគ្នាចំពោះវត្តមានរបស់លោក ស៊ី ជីនពីង នៅកម្ពុជា ខណៈដែលចិន និងអាមេរិកកំពុងតឹងសរសៃក ដាក់គ្នារឿងដំឡើងពន្ធរវាងគ្នា ហើយកម្ពុជានិងចិនបានដំឡើងមិត្តភាពស្និទ្ធស្នាលដល់កម្រិតត្បូងពេជ្រ។

ថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥នេះ គឺជាខួប៥០ឆ្នាំគត់នៃការឡើងកាន់អំណាចរបស់ពួកខ្មែរក្រហម។ ក្នុងថ្ងៃទី១៧ មេសា ឆ្នាំ ២០២៥ នេះដែរក៏ជាថ្ងៃទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជីនពីងនៅកម្ពុជារយៈពេល ២ថ្ងៃ។ វត្តមានលោកស៊ីនៅកម្ពុជាចំថ្ងៃ១៧ មេសាអាចជារឿងចៃដន្យ និងជាការគ្រោងទុក។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី អ្នកប្រវត្តិវិទូខ្លះបានចងក្រងសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរដោយបានសរសេរយ៉ាងច្បាស់ៗថា ចិនជាប្រទេសមួយដែលបានផ្តល់ការគាំទ្រ និងផ្តល់ជំនួយជាលុយកាក់ សព្វាវុធដល់ពួកខ្មែរក្រហម។ តែក្រោយការដួលរលំរបបដ៏ឃោរឃៅមួយនេះ គេហាក់ពុំឃើញចិនចេញមុខទទួលខុសត្រូវចំពោះសោកនាដកម្មនៅកម្ពុជាក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យទេ។ តើចិនគួរមានចំណែកទទួលខុសត្រូវទៅលើរបបខ្មែរក្រហមដែរ ឬទេ?

ចាប់តាំងពីថ្ងៃសុក្រ ទី១១ មេសា គ្រប់បណ្តារាជធានី-ខេត្តបានរៀបចំទីកន្លែងដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋអាចជួបជុំសប្បាយក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ។ រាជធានី-ខេត្ត ខ្លះមានរៀបចំការលេងល្បែងប្រជាប្រិយ និងខ្លះទៀតមានលេងបាញ់ទឹក ប៉ាតម្សៅជាដើម។ អ្នកតាមដានសង្គម យល់ថា ការរៀបចំរបៀបនេះជាការបង្ហាញនូវស្ថិរភាពនយោបាយ។ តែទន្ទឹមគ្នានេះ ពួកគេក៏ផ្តល់យោបល់ថា ពលរដ្ឋត្រូវចេះសប្បាយដោយមានការទទួលខុសត្រូវ និងកុំខ្ជះខ្ជាយថវិកា។

ប្រមុខ​រដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា លោក​ ហ៊ុន ម៉ាណែត ​បាន​ប្រកាស​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០២៥ ថា​ លោកមិន​អាច​រត់​ចោល​បញ្ហា​ប្រឈម​របស់​កម្ពុជា​ដោយ​សារ​តែ​សង្គ្រាម​ពាណិជ្ជ​កម្ម​រវាង​អាមេ​រិក និង​ចិន​នៅ​ពេល​នេះ​ទេ​។​ ការ​បញ្ជាក់​ជំហរ​បែប​នេះ​របស់​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គឺ​ស្រប​ពេល​ដែល​អាមេរិក​ដំឡើង​ពន្ធ​លើទំ​និញ​ចិន​រហូត​ដល់​ទៅ ១៤៥% ​បន្ទាប់ពី​ចិន​បាន​ដំឡើង​ពន្ធ​សង​សឹក​អាមេរិក​វិញ​ចំនួន ​១២៥%។ ​ដោយឡែក ប្រទេស​ប្រមាណ ៧០​ទៀត ក្នុង​នោះមាន​កម្ពុជា​មួយ​ផង​ត្រូវ​បាន​អាមេរិក​ទម្លាក់​ពន្ធ​មក​នៅ ​១០%ស្មើៗ​គ្នា និង​ទុក​ពេល​ឲ្យ​ចរចា​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ ៩០​ថ្ងៃ។​ តើ​សង្គ្រាម​ពាណិជ្ជ​កម្ម​រវាង​អាមេ​រិក និង​ចិន​ពេលនេះ​អាច​បង្ក​ផល​ប៉ះ​ពាល់​អ្វី​ខ្លះ​ដល់​កម្ពុជា​?

តាមព័ត៌មានរដ្ឋចិន ប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជីនពីង នឹងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសសមាជិកអាស៊ានចំនួន៣ គឺវៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី និងកម្ពុជាចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ដល់១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥។ កម្ពុជាគឺជាប្រទេសចុងក្រោយដែលលោកស៊ីនឹងបំពេញទស្សនកិច្ចពីថ្ងៃទី១៧ ដល់ថ្ងៃទី១៨ មេសា​ តបតាមការអញ្ជើញរបស់ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាព្រះបាទសម្តេចព្រះមរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី។ មហាជននៅកម្ពុជាបានលើកជាចម្ងល់ថាហេតុអ្វីលោក ស៊ី ជីនពីង មកដល់កម្ពុជាចំថ្ងៃ១៧ មេសា ២០២៥ ដែលចំថ្ងៃខួប ៥០ឆ្នាំនៃការឡើងកាន់អំណាចរបស់ពួកខ្មែរក្រហម​ដោយបានបង្កសោកនាដកម្មដ៏ធំធេងនៅប្រទេសកម្ពុជា និងដែលប្រវត្តិសាស្ត្របានបញ្ជាក់ពីការបានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រទេសចិន។ ដូច្នេះតើវាជារឿងចៃដន្យ​ ឬយ៉ាងណាដែលប្រមុខរដ្ឋចិនមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជាចំថ្ងៃ១៧ មេសា​ ២០២៥?

នៅថ្ងៃទី១០ ខែមេសានេះ កម្ពុជាបានស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន ៧៥ ដែលអាមេរិកប្រកាសព្យួរការអនុវត្តពន្ធគយបដិការរបស់ខ្លួនមកត្រឹម ១០% ក្នុងរយៈពេល ៩០ថ្ងៃ។ អ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចយល់ថា នេះជាសញ្ញាបើកផ្លូវទៅរកភាពវិជ្ជមាននៃការចរចារវាងកម្ពុជា និងអាមេរិក បន្ទាប់ពីការសម្រេចរបស់អាមេរិកដែលត្រៀមដាក់ពន្ធគយបដិការចំនួន ៤៩% លើទំនិញកម្ពុជានាំចូលអាមេរិក។ ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចក៏គិតថា កម្ពុជាត្រូវចេះអួតប្រាប់អាមេរិកពីគុណសម្បត្តិរបស់ខ្លួននៅក្នុងការចរចាដើម្បីទទួលបានការបន្ធូរបន្ថយពន្ធគយបដិការពីរដ្ឋបាលអាមេរិក។

នៅថ្ងៃទី១៧ មេសា ឆ្នាំ២០២៥ ខាងមុខ គឺជាខួបទី៥០ឆ្នាំនៃការឡើងកាន់អំណាចនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ ព្រឹត្តិការណ៍ជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនេះកាលណោះបាននាំមកនូវវិនាសកម្មដល់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាជនខ្មែរយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរជាទីបំផុត។ អ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រ និងអ្នកតាមដានសង្គមនានាបានឆ្លៀតឱកាសយកខួប៥០ឆ្នាំ នៃការឡើងកាន់អំណាចរបស់ប៉ុលពតនេះដើម្បីផ្តាំផ្ញើដល់ខ្មែរជំនាន់ក្រោយឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាទប់ស្កាត់កុំឲ្យសោកនាដកម្មដូចគ្នានេះវិលត្រឡប់វិញជាលើកទីពីរ។

ទីប្រឹក្សា​កំពូល​ផ្នែក​ពាណិជ្ជ​កម្ម​របស់​លោក ដូណាល់ ត្រាំ គឺ​លោក Peter Navarro បាន​ប្រាប់​ប្រព័ន្ធផ្សព្វ​ផ្សាយ​ព័ត៌​មាន​ Fox News នៅថ្ងៃ​ទី​៧​ខែ​មេសា​ថា អាមេរិក​មិន​យល់​ព្រម​បញ្ចុះ​ពន្ធ​ដល់​វៀត​ណាម​នោះ​ទេ បើ​ទោះ​ជា​ប្រទេស​កំម្មុយ​នីស្ត​មួយ​នេះ​ខំ​ទម្លាក់​ពន្ធ​លើ​ទំនិញ​អាមេរិក​ដែល​នាំ​ចូល​វៀត​ណាម​ដល់​សូន្យ​ភាគ​រយ​ក៏ដោយ​។​ ហេតុ​ផល​ធំ​ទី​១​ គឺ​វៀត​ណាមបាន​បន្លំ​នាំ​ទំនិញ​ចិន​ទៅ​អាមេរិក​ ជ្រក​ក្រោម​ស្លាក​ផលិត​ផល​វៀត​ណាម និង​ទី២ គឺ​ដោយ​សារ​តែ​ទម្ងន់​ជញ្ជីង​ពាណិជ្ជ​កម្ម​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ឃ្លាត​គ្នា​ច្រើន​ពេក​ដល់​ទៅ ​១២០​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​។​ ចុះ​កម្ពុជា​វិញ តើ​កម្ពុជា​គួរ​ធ្វើអ្វី​ខ្លះ​ដើ​ម្បី​បញ្ចៀស​ កុំឲ្យ​ករណី​ទាំង​អស់​នេះកើត​ឡើង​ចំពោះ​កម្ពុជា​?​

នៅក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ស្ពានអាកាសក្បាលថ្នល់(ស្ពានមរតកតេជោ) នៅថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានប្រកាសថារដ្ឋាភិបាលត្រៀមផ្ទៃដីជាង៧០ហិចតា នៅតំបន់កប់ស្រូវ ដើម្បីធ្វើជាសួនសាធារណៈសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនៅទីក្រុងភ្នំពេញកម្សាន្តសប្បាយ។ ការប្រែក្លាយដីធ្លីតម្លៃរាប់លានដុល្លារទៅជាទីតាំងសួនសាធារណៈ ផ្ទៃបៃតងនេះ ត្រូវអ្នកតាមដានសង្គម បរិស្ថាន និងទេសចរណ៍នានាមើលឃើញថាជារបត់ថ្មីមួយដែលរដ្ឋាភិបាលចាំបាច់ត្រូវតែបង្កើតឲ្យមាន ដើម្បីសុខមាលភាពពលរដ្ឋជាជាងការយកដីទៅវិនិយោគផ្សេងពីនេះ។

ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅថ្ងៃទី៤មេសា បានបោះដៃរកការចរចាជាមួយប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ជុំវិញការត្រៀមដំឡើងពន្ធ៤៩% ដែលកម្ពុជាត្រូវនាំចូលទំនិញទៅអាមេរិក។ ជាការបើកផ្លូវស្វែងរកការចរចា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបញ្ជាក់ថា កម្ពុជានឹងទម្លាក់ពន្ធពី៣៥%មកត្រឹម៥%ចំពោះទំនិញ១៩មុខ។ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច យល់ថា ការបន្ថយពន្ធរបស់កម្ពុជាលើទំនិញអាមេរិក ជាជំហានដ៏ប្រសើរដើម្បីបន្ធូរភាពតានតឹងនៃលំហូរពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ តើការបញ្ចុះពន្ធរបស់កម្ពុជាមកត្រឹម៥%សម្រាប់ទំនិញអាមេរិក១៩មុខ ជាឱកាសឲ្យអាមេរិកព្រមបន្ថយពន្ធពី៤៩%លើទំនិញកម្ពុជា?

នៅថ្ងៃទី៩ ខែមេសាខាងមុខ វិធានការដំឡើងពន្ធលើសពី ១០% របស់រដ្ឋបាលអាមេរិកទៅលើប្រទេសមួយចំនួននឹងត្រូវចូលជាធរមាន។ មានប្រទេសជាច្រើនបានផ្តើមការចរចាជាមួយរដ្ឋបាលលោក ដូ ណាល់ត្រាំដើម្បីសម្រួលរឿងតម្លៃពន្ធលើទំនិញរបស់ពួកគេនាំចូលអាមេរិក។ ចំណែកកម្ពុជាត្រូវបានមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបញ្ជាក់ថា ក្រុមការងារជំនាញកំពុងពិនិត្យ និងកំណត់យកវិធីសាស្ត្រជាក់លាក់ដែលមានប្រសិទ្ធភាពដើម្បីជជែកជាមួយភាគីអាមេរិក។ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចខ្លះចង់ឃើញកម្ពុជារួសរាន់ចរចាជាមួយអាមេរិកដោយប្រើវិធីលួងលោម និងស្តាប់តាមការចង់បានរបស់អាមេរិក ដើម្បីទទួលបាននូវការបន្ធូរបន្ថយពន្ធ។ ចំណែកអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចខ្លះទៀតស្នើឲ្យកម្ពុជាបើកការចរចាក្រោមក្របខណ្ឌអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ឬប្រមូលផ្តុំសំឡេងជាមួយប្រទេសដែលត្រូវបានអាមេរិកដំឡើងពន្ធដូចជាសមាជិកអាស៊ានខ្លះ។

នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣ ខែមេសា រដ្ឋបាលអាមេរិករបស់លោក ដូ ណាល់ត្រាំបានប្រកាសដំឡើងពន្ធកម្រិត ៤៩% លើទំនិញកម្ពុជានាំទៅទីផ្សារអាមេរិក។ ពន្ធនេះនឹងចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ តែរដ្ឋបាលអាមេរិកទុកពេលឲ្យកម្ពុជារកផ្លូវចរចាត្រឹមថ្ងៃទី៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥។ ខណៈនេះ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅមិនទាន់អាចវាយតម្លៃពីកម្រិតផលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច ការវិនិយោគ និងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយអាមេរិកបាននៅឡើយទេ។ តែអ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចមើលឃើញពីកម្រិតហានិភ័យធ្ងន់ធ្ងរដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ពិសេសបាត់បង់ការប្រកួតប្រជែង ការបាត់បង់ឱកាសវិនិយោគពីបរទេស និងការប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ។

ប្រសិនមិនមានអ្វីប្រែប្រួលទេ លោក ស៊ី ជីនពីង ប្រធានាធិបតីចិននឹងធ្វើទស្សនកិច្ចក្នុងតំបន់អាស៊ាននាខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥នេះ នៅក្នុងប្រទេសចំនួន៣ គឺម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម និងកម្ពុជា។ អ្នកតាមដានភូមិសាស្ត្រនយោបាយនានាមើលឃើញថា ទស្សនកិច្ចរបស់លោក ស៊ី ជីនពីង នៅតាមប្រទេសសមាជិកអាស៊ានទាំង៣ មានអត្ថប្រយោជន៍នៃទំនាក់ទំនងដាច់ដោយឡែកៗរវាងចិន និងបណ្តាប្រទេសទាំងនោះ និងចាំបាច់ជាងបណ្តាប្រទេសសមាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀត។